Σάββατο 28 Φεβρουαρίου 2015

Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής Ν.Εγγονόπουλος

...πολύ σιωπηλά είναι όλα, κι η σιωπή είναι
καλή μονάχα σαν κλείνει μέσα της χαρά.
Αλλιώς τη φοβάμαι...Λη


τα σπέρματα των λυκανθρώπων
κουράζουν
Τα πηδάλια
του ορίζοντος
ριχτούν
αναμμένες φλογέρες
μέσα
στα ματωμένα φουστάνια
που κρέμονται

στα πυκνά κλαριά
των δέντρων
πνίγουν κοράκια
μέσ' στους καθρέφτες
ζητούν
τη δικαιοσύνη
και τον οίκτο
των παιδιών

εγώ
όμως
βάζω κόκκινα λουλούδια
ορθώνομαι
ολόγυμνος
μέσα σε κήπους
πορφυρούς
χάνομαι
μέσα σε σκοτεινές σπηλιές
που κρυφτούν
βαθιά
ραφτομηχανές
και ψάρια
κίτρινα
που μιλούν
σα λουλούδια

κι ίσως
εγώ να είμαι πια
αυτός ο λυκάνθρωπος

των αστραπών
αυτός που λεν
σα βραδιάζει
ο <<άνθρωπος παρένθεσις>>
μες στις φυσούνες
της πλεκτάνης
στα
σάβανα
της πορείας
εν ώρα
νυκτός
όταν
πεθαίνει
ένα πουλί
σα θειαφοκέρι

κι έτσι πέφτουν
σταλαματιά, σταλαματιά
στους κροτάφους
των απεγνωσμένων
κλειδοκυμβάλων
τα ζευγάρια
των απογοητευμένων
κι ένα
βαρύ σύννεφο
από μακριά
ξανθά μαλλιά
με μάτια φαιά
πετάει αθόρυβα
μες σε
στενόμακρα υπόγεια
οπ' ανθούν μόνο
λιμάνια

και
γυπαετοί

κι είναι η σιωπή
φωτιά
μιαν ανεμόσκαλα
που τοποθετούν
προσεκτικά
στα χείλια
κι ένα άσπρο
άλογο
που είναι
ένα δέντρο
κοντά στη θάλασσα
κι ένα κόκκινο
άλογο
σαν
σημαία

και τρέχω
πάνω στα γερά
ακούραστα
με το λυρικό
ποδήλατο
με τη περεκεφαλαία
της αγάπης

κι όταν φτάσω
στο τελευταίο
σκαλί
της σκοτεινής
αυτής σκάλας

κι αν ανοίξω
την πόρτα
του δωματίου
τότες μόνε αντιλαμβάνομαι
πως το δωμάτιο
ήταν
είναι
ένας μεγάλος κήπος
γιομάτος μουσική
και
ζωγραφιές

ένα δωμάτιο
γέματο σεντόνια
ριχμένα
μέσα στον κήπο

σεντόνια
π' άλλα ανεμίζανε
σα σημαίες
κι ώσαν
υελοπίνακες
κι άλλα ήτανε
ριχμένα κάτω
σαν καθρέφτες
κι άλλα
μιλούσαν
λέξεις άναρθρες
σαν καπνοδόχες
κι άλλα στρωμένα
σε κρεβάτια
σαν κομήτες
άλλα έμοιαζαν
κανάτια
άλλα ήτανε
σαν προβοσκίδες
κι άλλα
έντυναν
με δροσιά
και τραγικές καυγές
γυναίκες ολόγυμνες
κι ωραίες

έτσι που πρέπει
ίσως ναν κι ανάγκη απόλυτη
να παραβάλω
την όλη
κατάσταση
μ' ένα γυαλί
που όταν βάζεις
το μάτι
βλέπεις
ένα βαθύ
πηγάδι
και στο
βάθος
ένα
πουλί.

Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

Το ημερολόγιο ενός τρελού Νικολάϊ Γκόγκολ





                                              To ημερολόγιο ενός τρελού.
                                                   Νικολάϊ   Γκόγκολ 




Ασφυκτιώντας σε καλούπια που οι ίδιοι έχουμε δώσει σχήμα, προσπαθώντας να ανέβουμε, να κερδίσουμε χρήματα, ξεχνώντας να δημιουργήσουμε, να μπούμε κι εμείς με την σειρά μας σε εκείνους τους κύκλους των καθωσπρέπει, μοιράζοντας ψεύτικα χαμόγελα, ανοιγοκλείνοντας το στόμα σαν χάνοι σε κάθε δηλητηριασμένη  φάτσα, εντός κι εκτός κουβουκλίου, ξυπνώντας με μουδιασμένα δάχτυλα και πρησμένα πόδια, δίνοντας υποσχέσεις πως θα είναι η τελευταία μέρα, εβδομάδα, μήνας, τρέφοντας τα μεγαλειώδη όνειρά μας με προσβολές, ταπεινώσεις, χρόνους νεκρούς, με την οργή να μυρμηγκιάζει την γλώσσα μας τόσο που να μην μπορεί να φτύσει τον οχετό και την βρώμα που μας περιβάλλει, κάπως έτσι περνάμε την πολύτιμη κατά τ΄άλλα ζωή μας, οι περισσότεροι δηλαδή. Μόνο που λαθεύεις,  κάπου εδώ ξεκινάει η δίχως σταματημό κονιορτοποίηση σου.

Ξέφυγα στο κείμενο λοιπόν.
Το ημερολόγιο ενός τρελού είναι ένα σύντομο διήγημα με διαβρωτικό χιούμορ που περιγράφει το ιστορικό της τρέλας, του ξοδέματος της ζωής και της άχαρης κατάληξης της.
Ο Αυξέντιος Ποπρίτσιν ένας υπαλληλάκος, ένας ταπεινός δημόσιος υπάλληλος, ζει εγκλωβισμένος σε μια βαρετή Πετρούπολη. Κύριο μέλημά του το ξύσιμο των πεννών του διευθυντή του, να φαντασιώνεται εχθρούς και να καρτερεί απεγνωσμένα για μια ματιά της Σοφή. 
Ανασφάλειες, καταπίεση, η αδυναμία να δεχτεί την ταυτότητά του, το παλτό εκείνο που ποτέ δεν θα ραφτεί σ΄ένα μοντέρνο κόψιμο, η μη ανταπόκριση ενός έρωτα( πως θα μπορούσε βέβαια), η ψύχωσή του που τον μεταμορφώνει σε βασιλιά της Ισπανίας τον οδηγούν ολοένα και πιο πολύ '' στην τρέλα και τον θάνατο σαν ένα φυσιολογικό επακόλουθο του κοινωνικού αδιεξόδου΄΄.

Θα μπορούσε το κείμενο αυτό να είναι βιογραφικό λαμβάνοντας υπόψιν  τις διάφορες ψυχώσεις του ίδιου του συγγραφέα αλλά και η περιγραφή των απάνθρωπων μεθόδων που χρησιμοποιούσαν για την ίαση της σχιζοφρένειας και άλλων ψυχικών ασθενειών τον 19ο αιώνα.
Θα μπορούσε όμως κάλλιστα να αποτελεί και κάποιες  σελίδες από το ημερολογίου ενός σύγχρονου ανθρώπου που καταπιάνεται με οτιδήποτε άλλο εκτός του να ζει.


Μετάφραση Ι.Ζαφειρόπουλος
Εκδόσεις  Κοροντζή



Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Χούλιο Κορτάσαρ- Ο Κυνηγός

                       


                                               Χούλιο Κορτάσαρ 
                                        Ο Κυνηγός
   

Ο Charlie Parker/ Τζόνυ Κάρτερ βρίσκεται στο Παρίσι για τρίτη και τελευταία φορά στα μέσα της δεκαετίας του '50, λίγο πριν τον πρόωρο χαμό του.Αλκοόλ, ναρκωτικά, παραισθήσεις που λεκιάζουν το μυαλό κι έπειτα εκείνες οι αναλαμπές δημιουργίας που σε κυριεύουν, σε κλονίζουν αυτοσχεδιασμοί '' γεμάτοι ξεσπάσματα, ερωτηματικά, νεύματα απεγνωσμένα''.

Από τη μια ο μουσικός που φρενιάζει μέσα του, που ουρλιάζει και κανείς δεν τον ακούει , που αυτοκαταστρέφεται κυνηγώντας αυτό που ποτέ δεν θα φτάσει, αυτό που ποτέ δεν θα αγγίξει. Κι από την άλλη ο κριτικός/ βιογράφος που λυσσά να βρει στοιχεία, να συμπληρώσει τα κενά, να φτιάξει το παζλ της μεγαλοφυΐας του, εκείνο που θα πουλήσει περισσότερο.
Οι τοίχοι των σχέσεων που ποτέ δεν θα πέσουν, η αναζήτηση της ουτοπίας, το κυνήγι του ανέφικτου, το κυνήγι της ζωής, του χρόνου, η πραγματικότητα που γλιστά,το μυαλό που χάνεται,τα όρια που ξεπερνιούνται χάριν του άφταστου με αντάλλαγμα την ίδια την ζωή.
Σε ρυθμούς τζαζ ο Κορτάσαρ μας μπάζει για λίγο, για ''ένα τέταρτο του ενάμιση λεπτού'' στη σκοτεινή πλευρά μιας ιδιοφυΐας και στην αναμέτρησή του με την καταστροφή. Ο νικητής βέβαιος.



''Ο καλλιτέχνης που υπάρχει μέσα του θα φρενιάζει από λύσσα κάθε φορά που θα ακούει αυτήν την παρωδία της επιθυμίας του, όλων αυτών που θέλησε να πει όσο πάλευε, όσο κλονιζόταν, όσο του έφευγε το σάλιο απο το στόμα μαζί με την μουσική, πιότερο παρά ποτέ μόνος απέναντι σ' αυτό που κυνηγά, σ' αυτό που του ξεφεύγει  όσο πιο πολύ κυνηγά''




Μετάφραση Μάγια Μαρία Ρούσσου

Εκδόσεις Απόπειρα

Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΧΙΤΣΕΝΣ





                                                           Πριν το τέλος
                                                   ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΧΙΤΣΕΝΣ


 Ένας σπουδαίος δημοσιογράφος και διανοούμενος, ένας άθεος, πολιτικός στοχαστής, υπηρέτης της γραφής, ένας πότης, ένα πειραματόζωο που διέθετε τον εαυτό του χάριν της συγγραφικής του περιέργειας, αυτά και άλλα τόσα υπήρξε ο Χίτσενς τον οποίο γνώρισα μέσα από αυτό το ολιγοσέλιδο πόνημά του.
Μέσα εδώ καταγράφει την πορεία του που ξεκινά από εκείνο το χάραμα του Ιουνίου 2010, που διαγνώστηκε με καρκίνο του οισοφάγου.Ένα βιβλίο δύσκολο χειρισμού, με την ωμότητα ενός μελλοθάνατου να ρέει μέσα από μια εκπληκτική γραφή.Δεν γλιστράει στον αυτοοικτιρμό, στην μιζέρια ενός καταδικασμένου αλλά διαχειρίζεται την ασθένειά του , όπως και την ζωή του με οξύνοια, χιούμορ και αυτοσαρκασμό.
Καταπιάνεται με μια σειρά θεμάτων, με εκείνο της θρησκείας να επικρατεί έντονα σε όλο το βιβλίο.
Άθεος, μαχητικός, ατρόμητος παραμένει ως το τέλος απογοητεύοντας εκείνους που τον θέλουν να αλλαξοπιστεί. να αναζητά τελικά την παρηγοριά της.
Η φράση του Νίτσε ''ότι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό'' τον συνόδευε αρκετά στην ζωή του ώσπου εντέλει αρχίζει να την αμφισβητεί όταν περνάει στην απέναντι μεριά, σε εκείνη των αδύναμων. σε εκεί την σκοτεινή μεριά που δεν υπάρχει επιστροφή, σε εκείνη που ο χρόνος πια δεν είναι ο καλύτερος γιατρός.Τα συμπτώματα, οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας, η περιγραφή της κατάληξης του ανθρώπινου σώματος, η αναζήτηση της ελπίδας, η φθορά, η αγωνία και ο φόβος του μην χάσει την αξιοπρέπεια μα πάνω από όλα τα χέρια  και την φωνή του (με το δεύτερο δεν τα κατάφερε) περιγράφονται με απίστευτη ειλικρίνεια.
Στο τέλος κάποιες αποσπασματικές σκέψεις τις οποίες δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει μαρτυρούν το πνεύμα του που παρέμεινε άθικτο, αμόλυντο ακόμη κι όταν η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει.
Ένας εκπληκτικός επίλογος  για έναν τολμηρό, αντισυμβατικό διανοούμενο της εποχής μας.

                                           ''Είδα να τρεμοσβήνει του μεγαλείου μου η στιγμή
                                           Είδα και τον αιώνιο Υπηρέτη να μου κρατάει 
                                          το παλτό και να κρυφογελά
                                           Και με δυο λόγια φοβήθηκα.''



                                                                      Τ.Σ. Έλιοτ ''Το ερωτικό τραγούδι
                                                                         του Τζ. Άλφρεντ Προύφροκ.''



Μετάφραση Κατερίνα Σχινά
Εκδόσεις Μεταίχμιο.









Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015

Πρώτος Έρωτας Samuel Beckett

                 


                                                       Πρώτος Έρωτας
                                                       Samuel Βeckett


Η περιπέτεια ενός μοναχικού ανθρώπου δίχως παρελθόν, παρόν, μέλλον. Ο θάνατος του πατέρα, ο διωγμός του από το πατρικό σπίτι, ο πρώτος του έρωτας κι έπειτα οι κραυγές. Ένας εσωτερικός μονόλογος, ένας ποιητικός παραλογισμός.Η απογύμνωση της αγάπης , του έρωτα, της συντροφικότητας κι ύστερα η αποξένωση, η άρνηση, η αμφισβήτηση της ίδιας της ύπαρξης.Ένα κείμενο απαισιόδοξο, ενοχλητικό, στείρο αισθήματος.
Λέξεις απλές άριστα συνδεδεμένες σκάνε πάνω στις σελίδες σε παίρνουν μαζί τους σε ξεγυμνώνουν, σε μικραίνουν και σε επαναφέρουν πιο μόνο μα πιο ελεύθερο από ποτέ.
Ένα κείμενο δίχως φτιασίδια, ένα κείμενο, στεγνό, αποκρουστικά αληθινό.
Ο έρωτας  είναι τελικά μια μη πραγματοποιήσιμη δυνατότητα;
Η λούπα της καθημερινότητας , η μοναξιά, το ασπρόμαυρο που έρχεται και χάνεται, η ταυτότητα του ατόμου που φεύγει, η λαχτάρα που χάνει την προέλευσή της, όλα αυτά ξεπηδούν  μέσα από εδώ, από αυτόν εδώ τον παραλογισμό που δυστυχώς δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα.


''Βάλθηκα να παίζω με τις κραυγές όπως περίπου είχα παίξει με το τραγούδι, προχωρώντας, σταματώντας, προχωρώντας, σταματώντας, αν μπορεί κάποιος να το πει αυτό παιχνίδι. Όσο προχωρούσα δεν τις άκουγα, χάρη στον θόρυβο των βημάτων μου. Αλλά μόλις σταματούσα τις άκουγα ξανά, σίγουρα κάθε φορά πιο χαμηλές, αλλά τι κι αν μια κραυγή είναι χαμηλή ή δυνατή;''

  

Μετάφραση ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Εκδόσεις ΑΓΡΑ