Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

Μικρό χρονικό τρέλας- Αύγουστος Κορτώ.











Πριν κάνα χρόνο περίπου ο Κορτώ επισκέφτηκε την πόλη μας. Ελάχιστοι το κάνουν, επομένως χωρίς δεύτερη σκέψη ήμουν παρούσα  στην παρουσίαση του βιβλίου, Μικρό χρονικό τρέλας. Είχε προηγηθεί η ανάγνωση της Κατερίνας, αλλά πέρα από αυτό δεν  είχε πέσει κάτι άλλο δικό του στα χέρια μου.
Αυτό που δεν περίμενα  από εκείνη την παρουσίαση ήταν να με συνεπάρει τόσο η ομιλία του, ο λόγος του-οι λέξεις έτρεχαν αβίαστα από τα χείλη του- η αμεσότητά του  και κυρίως το χιούμορ του.Πριν λίγες μέρες αποφάσισα να διαβάσω ότι αδιάβαστο υπήρχε στην βιβλιοθήκη μου, πριν γίνει η επόμενη εξόρμηση στα βιβλιοπωλεία. Το Μικρό Χρονικό τρέλας είναι ένα από δαύτα.
Στην εκπνοή του 2008 ο Πέτρος ή Αύγουστος θα περάσει ένα οξύ ψυχωσικό επεισόδειο,και εμείς θα γίνουμε μάρτυρες αυτού. Βήμα-βήμα θα βιώσουμε κι εμείς το παραλήρημα που έζησε κι ίδιος, θα περπατήσουμε πολλά χλμ, θα επισκεφτούμε την Ρίτα με τις γάτες της, θα περάσουμε τα φανάρια με κόκκινο, θα κυνηγήσουμε περιστέρια, θα γίνουμε κι εμείς οι νέοι Δαλάι Λάμα.Θα δούμε κι εμείς για λίγο μέσα από τα μάτια του Πέτρου, ένα κόσμο ντυμένο στα κόκκινα.
Μια ιστορία τυπωμένη ατόφια χωρίς φτιασιδώματα, απλή καταγραφή των γεγονότων. Βρίσκεται απέναντι της πια και με απόλυτη διαύγεια μας καταθέτει την παραφροσύνη, χωρίς άσκοπους συναισθηματισμούς.
Μια ιστορία στενάχωρη με άφθονη δόση χιούμορ, ο ίδιος το αντιμετωπίζει ως μια φάρσα. Μια ιστορία που παρά την θλίψη που προκαλεί, αφορά όλους. Μια εξομολόγηση πολύτιμη, για εκείνους που παλεύουν με την κατάθλιψη και τις ψυχικές νόσους. Μια αρχή κι ένα τέλος, χάριν στους ανθρώπους που είχε, έχει δίπλα του.Μια ιστορία αγάπης και ανθρώπινης δύναμης.


Γιατί η ψυχή μας δεν είναι φτιαγμένη ν'αρκείται στην δυστυχία.
   


Εκδόσεις: Πατάκη.

Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2017

Μια φορά(και ίσως άλλη μία)-Κώστας Μαλούτας













Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιδιότητες της πραγματικότητας είναι η μη προβλεψιμότητα της, ακόμη και στις περιπτώσεις που λειτουργεί με τον πιο απλό, προβλέψιμο τρόπο- παρόλο που ίσως κάποιοι υποστήριζαν ότι ακριβώς τότε αποδεικνύεται μαγική.Και πιθανότατα, οι πρώτοι, που δεν θα διαφωνούσαν με αυτή την άποψη, θα ήταν ο Βιμ Βερτμάγερ και ο Χοακίν Κιελλίνι, οι δυο συγγραφείς που αιφνιδίασαν τον λογοτεχνικό, και όχι μόνο,κόσμο με τα μυθιστορήματά τους. Λίγοι άνθρωποι θα μπορούσαν να προβλέψουν αυτό που συνέβη στα τέλη του προηγούμενου αιώνα κι αν τα κατάφερναν,θα το απέδιδαν στις κακοτοπιές κάποιας νοσηρής φαντασίας,και όχι στις έγκυρες πιθανές εκδοχές της πραγματικότητας.





Πρόκειται για ένα βιβλίο που μιλά για δυο βιβλία, πανομοιότυπα, γραμμένα από διαφορετικούς ανθρώπους, σε διαφορετικά μέρη,κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Δυο απολύτως όμοια βιβλία, λέξη προς λέξη, το ένα γραμμένο στα Ισπανικά και το άλλο στα Γερμανικά, που έχουν και τα δυο τον ίδιο κεντρικό ήρωα τοποθετημένο σε ένα ασαφές παρόν, σε μια ασαφή πόλη. Πρόκειται για τον Ξερακιανό, του οποίου η ζωή είναι μάλλον αδιάφορη, υπάλληλος σε ένα βιβλιοχαρτοπωλείο ο οποίος πρόκειται να υποβληθεί σε μια εγχείρηση. Τα πρόσωπα που τον περιβάλλουν ελάχιστα, η Μικρή και η μεγάλη αδερφή εμφανίζονται εδώ κι εκεί. Μια σχετικά αδιάφορη ιστορία, τυπωμένη στο χαρτί που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη.Μα οι συμπτώσεις δεν σταματούν εδώ, το βιβλίο γεννά τις ίδιες ακριβώς αντιδράσεις.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου μιλά για την ιστορία  του Ξερακιανού και την έκβασή της.Το δεύτερο μέρος του βιβλίου μιλά για την τυχαία ανακάλυψη των δυο ομοίων βιβλίων. Ένα απίθανο εκδοτικό γεγονός, που εκτοξεύει τις πωλήσεις, των δυο αγνώστων μέχρι τότε βιβλίων, οι συγγραφείς έρχονται στο επίκεντρο, οι κριτικές διαδέχονται η μια την άλλη, ο ενθουσιασμός τεράστιος, τα επόμενα επιχειρηματικά βήματα στα σκαριά, τα κέρδη τεράστια.
 Ένα παράξενο βιβλίο που μιλά για την ιστορία ενός βιβλίου, την οποία έχει γράψει και κάποιος άλλος, κι ένας άλλος έχει γράψει για αυτό το βιβλίο κι εμφανίζεται κι ένας άλλος και πάει λέγοντας.
Ο Μαλούτας με τρόπο λιτό μας παραθέτει ένα απολαυστικότατο ανάγνωσμα, μια παράξενη ιστορία που γεννά ερωτήματα. Τι σημαίνει πρωτοτυπία; υπάρχει άραγε η μοναδικότητα στην τέχνη;Η πράξη της γραφής, η έμπνευση, η κριτική, η μετάφραση. Τι θα γινόταν λοιπόν, αν πράγματι υπήρχαν δυο πανομοιότυπα βιβλία;





Ένα ολοκληρωμένο κείμενο μοιάζει με έντομο φυλακισμένο μέσα σε κεχριμπάρι. Δεν αφήνει πολλά περιθώρια που θα μπορούσε να εξελιχθεί διαφορετικά, ως προς το πώς θα μπορούσε να έχει αποδράσει από τη ροή που τελικά του δόθηκε. 'Όταν όμως ένα κείμενο δεν έχει γραφτεί, ή βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της δημιουργίας, οι πιθανότητες που απλώνονται μπροστά του είναι , πολύ σωστά άπειρες.Ωστόσο, από καταβολής κόσμου οι συγγραφείς γράφουν τα ίδια πράγματα με διαφορετικό τρόπο.Γράφουν για την μήτρα και τον θάνατο, για τον έρωτα και την απώλεια, για το καλό και το κακό,για το εγώ και τον εαυτό, για την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι λοιπόν αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι μέσα σε τέσσερις χιλιαετίες μυθοπλασίας δεν υπήρξαν ποτέ δυο πανομοιότυπα από την αρχή έως το τέλος βιβλία.



Εκδόσεις: EΚΑΤΗ.