Σάββατο 26 Μαρτίου 2016

Ο αχός της εποχής- Julian Barnes.









Μια μυθιστορηματική αναδιήγηση  της ζωής του ρώσου συνθέτη Ντμίτρι Σοστάκοβιτς το νέο μυθιστόρημα του Μπάρνς. Τρεις κρίσιμες στιγμές της ζωής του συνθέτη,οι υπόλοιπες παραλείπονται, ικανές να μας μεταφέρουν στο παρελθόν όπου η ζωή κυλούσε υπό το σταλινικό καθεστώς και ο τρόμος το κυρίαρχο συναίσθημα. Μια εποχή όπου η τέχνη θυσιάζεται κι ο Στάλιν να κουνά τα χέρια μαεστρικά.


Το 1937 η όπερα του Σοστάκοβιτς ''η Λαίδη Μακμπέθ του Μτσένσκ ''  θα χαρακτηριστεί απολιτική,βαβούρα αντί μουσικής ο τίτλος του άρθρου που θα την καταδικάσει. Ο συνθέτης καταλήγει να περνά τις νύχτες του ντυμένος έξω από το ασανσέρ, να έρθουν να τον πάρουν.
Όμως, όχι ο ίδιος θα ζήσει πολύ περισσότερο, θα αναστηθεί ξανά και γίνει πιόνι του Κόμματος, η αξιοπρέπειά του θα χαθεί.Μια ζωή που είναι αφιερωμένη στην μουσική όχι εκείνη που θα ήθελε αυτός όχι, μουσική που θα ικανοποιεί τον λαό και κυρίως τον Στάλιν.
Τι κι αν το σταλινικό καθεστώς θα πεθάνει, τι κι αν η τυραννία θα λάβει τέλος (περίπου)εκείνος φοβόταν την ζωή και όχι τον θάνατο.


Τι θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί στον αχό της εποχής; Μόνο αυτή η μουσική που βρίσκεται μέσα μας, η μουσική της ύπαρξης μας, που μερικοί τη μετατρέπουν σε πραγματική μουσική. Και αυτή με τη σειρά της, αν είναι αρκετά δυνατή, αληθινή και καθαρή, έτσι ώστε να καταπνίξει τον αχό της εποχής, μετατρέπεται σε ψίθυρο της ιστορίας.
Να τι τον στήριζε.



Μετάφραση; Θωμάς Σκάσσης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο


Δευτέρα 14 Μαρτίου 2016

Πάτι και Ρόμπερτ- Patti Smith.












Η Πάτι και ο Ρόμπερτ, ο Ρόμπερτ και η Πάτι δυο παιδιά που  θα συναντηθούν τυχαία στο Μπρούκλιν. Κι οι δυο αναζητώντας το μονοπάτι εκείνο της τέχνης θα ταιριάξουν ,θα αγαπηθούν θα πορευτούν μαζί ως το τέλος, το τέλος του Ρόμπερτ.
Ένα βιβλίο βιογραφικό δοσμένο με μυθιστορηματικό τρόπο ξεδιπλώνοντας την ζωή της Σμιθ από τα παιδικά της χρόνια μέχρι την στιγμή της ανάδειξής της ως ιέρεια του ροκ εν ρολ. Και από την άλλη η ζωή του Ρόμπερτ του προκλητικού εκείνου νεαρού που θα διοχετεύσει το προκλητικό του στυλ στην τέχνη της φωτογραφίας.
Βρισκόμαστε στην Νέα Υόρκη του τέλους της δεκαετίας του '60 και αρχών του ΄70,


Το καλοκαίρι του "Crystal Ship". Τα παιδιά των λουλουδιών σήκωναν στον αέρα τα άδεια χέρια τους και η Κίνα έκανε δοκιμές υδρογονοβόμβας. Ο Τζίμι Χέντριξ έβαζε φωτιά στην κιθάρα του στο Μοντερέϊ. Το ραδιόφωνο στα μεσαία έπαιζε το "Ode to Billy Joy". Ταραχές ξεσπούσαν στο Νιούαρκ, στο Μιλγουόκι και στο Ντιτρόιτ. Ήταν το καλοκαίρι της ταινίας Elvira Madigan, το καλοκαίρι της αγάπης. Και σε αυτήν τη ρευστή, αφιλόξενη ατμόσφαιρα, μια τυχαία συνάντηση άλλαξε την πορεία της ζωής μου.Εκείνο το καλοκαίρι γνώρισα τον Ρόμπερτ Μέιπλθορπ».

Και τότε ξεκινά η κοινή τους πορεία  που είναι αφοσιωμένη στην τέχνη με όποιο κόστος. Λιμοκτονώντας θα παραμείνουν πιστοί μέχρι τέλους, δεν θα κάνουν βήμα πίσω είναι χαρισματικοί το ξέρουν, θα επιμείνουν.  Θα μείνουν στο ιστορικό Chelsea Hotel, που δεν θα  αποτελέσει μόνο ένα μέρος εστίας μα και δημιουργίας, ήτανε μέσα στο καταφύγιο πολλών όπως της Τζόπλιν αλλά και του Μπάροουζ. Ονόματα παρελαύνουν στις σελίδες, ονόματα που αργότερα θα γίνουν θρύλοι, θα αλλάξει ο καθείς την ιστορία όχι μόνο από την μουσική σκηνή,  αλλά ποιητές και ζωγράφοι.

Η Πάτι μας μεταφέρει εκεί, στην τότε στυλάτη  και μποέμικη Νέα Υόρκη, Θα μιλήσει για τον Ρόμπερτ λατρευτικά, ακόμη κι όταν θα πάψουν να είναι ζευγάρι. Η σχέση τους αδερφική, μητρική αναλλοίωτη στον χρόνο.
Η μετάφραση του Καλοφωλιά, οι φωτογραφίες θα δώσουν στο βιβλίο   ένα εντυπωσιακό καλοδουλεμένο αποτέλεσμα.

Η αλήθεια είναι ότι γνώριζα ελάχιστα για τον Ρόμπερτ από την άλλη η μουσική της Πάτι πολλή γνώριμη αλλά μέχρις εκεί. Μετά την ανάγνωση του βιβλίου άκουσα μέσα σε τρεις ημέρες όσο δεν είχα ακούσει χρόνια τώρα. Διάβασα για τον Ρόμπερτ άλλα τόσα.

Ένα βιβλίο που διαβάζεις και ακούς, ένα ταξίδι στην ποίηση, το ροκ εν ρολ. Μια ανάδυση στο τότε υπό τις λέξεις της Πάτι Το αποτέλεσμα μαγικό.




Μετάφραση ; Αλέξης Καλοφωλιάς
Εκδόσεις ; Κέδρος

Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

LoLa's Sundays No.57


Το κάθετο ταξίδι- Ενρίκε Βίλα-Μάτας










Η κάθοδος  γοητεύει / όπως γοήτευσε και η άνοδος. / Η ήττα ποτέ δεν είναι μόνο ήττα, αφού / ο κόσμος που ανοίγει είναι πάντα ένας τόπος που / πρώτα / δεν υποπτευόταν κανείς.
                                                                                                  ΟΥΙΛΙΑΜ ΚΑΡΛΟΣ ΟΥΙΛΙΑΜΣ, Η κάθοδος.




Ο Μαγιόλ και η Χούλια γιορτάζουν πενήντα χρόνια έγγαμου βίου, μισή και βάλε ζωή. Χρυσή επέτειος ονομάζεται, κατόρθωμα θα το ονόμαζα εγώ. Μέρα που σε καμία περίπτωση δεν προϊδεάζει κάποιον ακόμη και τον Μαγιόλ για την ημέρα που ακολουθεί, ημέρα πανωλεθρίας συναισθηματικής και όχι μόνο όπου η Χούλια κατορθώνει να υψώσει ανάστημα και να του πει να την αφήσει ήσυχη να περάσει το υπόλοιπο που της απομένει μόνη, βρίσκοντας τον εαυτό της, αυτόν  που ξεψυχούσε μες στα χέρια του, να καταλάβει όπως είπε κι εκείνη, τι είδους γυναίκα είναι χωρίς αυτόν.
Στα εβδομήντα του χρόνια μένει μόνος αναζητά την παιδική παρέμβαση μάταια, η απόφαση της μητέρας πρέπει να σεβαστεί, και ξαφνικά πρέπει να μάθει να ζει βάζοντας  μπρος εκείνο τον μηχανισμό  της επιβίωσης που έχει σκουριάσει πως όχι άλλωστε, δεν είναι και η πρώτη σκέψη ενός ηλικιωμένου ότι θα ξεκινήσει από την αρχή παρόλο που το τέλος είναι κοντά, ποιο τέλος ποια αρχή...ασ’τα ,χέσ’τα.

Ο κύκλος του τον συμβουλεύουν να φύγει να κάνει ένα ταξίδι, να τα αφήσει όλα πίσω του, αυτή είναι η λύση μακριά από εκεί, να ξεχάσει –μα είναι δυνατόν να ξεχάσει;- .Παρότι στην αρχή διαφωνεί ξεκινά.Θα περάσει από το Πόρτο,Λισαβόνα και από εκεί στην Μαδέρα μένοντας σε ένα ξενοδοχείο. Φαντάσματα του παρελθόντος, τα γηρατειά, η απουσία της ανθρώπινης επαφής  κύρια χαρακτηριστικά του ταξιδιού αυτού και όχι η περιπέτεια ,οι εκπλήξεις ευχάριστες ή δυσάρεστες που συνήθως είναι επακόλουθο των άγνωστων προορισμών.

Ξεκινά η κάθοδος.


Να πέφτεις / Να πέφτεις αιώνια / Να πέφτεις στα βάθη της αβύσσου/ Να πέφτεις στα βάθη του εαυτού σου / Ν α πέφτεις όσο πιο χαμηλά μπορεί  κανείς να πέσει.



Mετάφραση ; Eλεάνα Τσόκα
Εκδόσεις ; Καστανιώτη